Nhật bản hy vọng cứu lấy cá ngừ vây xanh nhờ nuôi trồng

Sự ưa chuộng cá ngừ vây xanh, đặc biệt là ở Nhật Bản, đã gây ra một cuộc khủng hoảng: Đánh bắt quá mức trong vài thập kỷ qua đã làm giảm đáng kể số lượng quần thể trong tự nhiên, một đánh giá trữ lượng mới cho thấy cá ngừ vây xanh Thái Bình Dương chỉ ở mức 3,3% so với mức không được đánh bắt, xác nhận tình trạng cạn kiệt nghiêm trọng của loài (dữ liệu từ năm 2016, năm gần đây nhất mà số liệu sãn có).

Nuôi trồng thủy sản với chu trình khép kín có thể là chìa khóa cho tương lai của “loài trong thực đơn”. Tại Nhật Bản, Đại học Kindai bắt đầu khám phá khả năng này vào những năm 1970 bằng cách thu thập trứng từ những con cá trưởng thành bị nuôi nhốt và thụ tinh nhân tạo cho chúng. Sau đó, họ chờ trứng nở thành ấu trùng để có thể nuôi đến khi trưởng thành. Khi ấu trùng đã trưởng thành và đẻ trứng, quá trình này sẽ được lặp lại để tạo ra đủ chu kỳ.

Nhưng những nỗ lực đã không thành công ngay lập tức.

Giáo sư Yoshifumi Sawada, Giám đốc Chi nhánh Oshima thuộc Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản của Đại học Kindai, cho biết: “Chúng tôi đã mất 32 năm kể từ khi bắt đầu nghiên cứu về nuôi cá vây xanh Thái Bình Dương. “Chúng tôi bắt đầu dự án nuôi cá ngừ đại dương vào năm 1970. Năm 1974, chúng tôi nuôi thành công cá con đánh bắt tự nhiên trong các lồng ngoài khơi. Năm 1979, những con cá con này trưởng thành và sinh sản, đánh dấu lần sinh sản đầu tiên trên thế giới của các loài cá ngừ lớn trong điều kiện nuôi nhốt. Nhưng sau đó, những con cá được ấp nhân tạo của chúng tôi đã chết vào các năm 1979, 1980 và 1982. Từ năm 1983 đến 1993, không có lần nào được thực hiện cả”.

Cuối cùng, vào năm 2002, Kindai đã tạo ra một bước đột phá, tạo ra thế hệ cá ngừ vây xanh Thái Bình Dương được nuôi hoàn toàn đầu tiên trên thế giới bằng cách sử dụng trứng được thụ tinh của bố mẹ được nuôi nhân tạo trong trang trại. Thế hệ mới nhất được sản xuất năm 2012.

Các công ty thủy sản ở Nhật Bản cũng đã tham gia vào lĩnh vực nuôi cá ngừ đại dương. Maruha Nichiro, một công ty tư nhân có trụ sở tại Tokyo, bắt đầu nuôi cá ngừ vây xanh vào năm 1987 nhưng không đạt được tiến bộ đáng kể nào cho đến khi công việc này ngừng hoạt động vào năm 1997. Nhưng vào năm 2006, với lượng cá vây xanh hoang dã vẫn giảm, Maruha Nichiro bắt đầu lại và kết thúc chu kỳ vào năm 2010. Lô hàng thương mại cá ngừ vây xanh nuôi đầu tiên của công ty được thực hiện cho khu vực doanh nghiệp tư nhân vào năm 2015. Một địa điểm nuôi trồng thủy sản mới cũng đã được mở để thực hiện việc ương giống cá con ở tỉnh Oita, miền nam Nhật Bản.

Hình một địa điểm nuôi cá ngừ vây xanh ở Kumano, tỉnh Mie - một trong 10 địa điểm nuôi cá ngừ vây xanh thuộc Maruha Nichiro.

“Sau khi sinh sản và thụ tinh tự nhiên trong phòng thí nghiệm của chúng tôi, chúng tôi xúc trứng đã thụ tinh và ấp chúng trong khoảng một tháng cho đến khi con cá dài 2 inch tại một cơ sở trong nhà. Ở giai đoạn này, chúng tôi chuyển chúng đến khu đại dương và nuôi chúng trong khoảng 3,5 năm cho đến khi đưa ra thị trường. Tuy nhiên, khoảng thời gian này có thể thay đổi, tùy thuộc vào điều kiện môi trường, chẳng hạn như nhiệt độ nước biển”, Hiroyuki Metoki thuộc Bộ phận Quan hệ Công chúng & Nhà đầu tư của Maruha Nichiro cho biết.

Trong năm tài chính 2017, Maruha Nichiro đã bán được khoảng 66.000 con cá vây xanh. Trong số này, 5.000 con, chiếm khoảng 8% tổng số, đã được nuôi theo phương pháp nuôi với chu trình khép kín. Công ty hiện đang tìm cách tăng sản lượng này để đến năm 2021, họ có thể bán được 78.000 con cá vây xanh, trong đó 15.000 con sẽ đến từ nuôi trồng thủy sản. Maruha Nichiro hiện đang chuẩn bị xuất khẩu ra ngoài Nhật Bản, bắt đầu từ châu Âu, nơi ẩm thực Nhật Bản đang ngày càng trở nên phổ biến.

Metoki cho biết: “Những gì chúng tôi đang hướng tới bây giờ là tăng tỷ lệ cá nuôi từ chu trình khép kín mà chúng tôi vận chuyển, lên 19% vào năm 2021”. “Khi công nghệ của chúng tôi được cải thiện và chúng tôi trở nên có kinh nghiệm hơn, chúng tôi muốn con số này đạt 100%. Rốt cuộc, việc sử dụng cá con hoang dã bằng không đồng nghĩa với việc không gây áp lực lên đàn cá ngừ vây xanh hoang dã. "

Nuôi trồng thủy sản chu trình khép kín nghe có vẻ hứa hẹn, nhưng việc xử lý cá vây xanh trong các trang trại nuôi trồng thủy sản nổi tiếng là khó. Cũng như cực kỳ nhạy cảm với các kích thích như ánh sáng, nhiệt độ và tiếng ồn, cá ngừ vây xanh là những vận động viên bơi lội nhanh nhẹn. Nếu khó chịu, chúng có thể đạt tốc độ lên tới 40 km/h (25 dặm/giờ), bơi vào lưới và chết khi va chạm. Việc đẻ trứng cũng không thể đoán trước được.

Hình ấu trùng cá ngừ vây xanh vào ngày đầu tiên sau khi nở. Ảnh của Maruha Nichiro.

Ngoài ra, các câu hỏi về tính bền vững của nguồn thức ăn tồn tại do lượng lớn thức ăn mà cá vây xanh yêu cầu. Theo Metoki, phần lớn thức ăn của cá ngừ là “cá tự nhiên” hoặc thức ăn thừa từ các nhà máy cá thu trong chuỗi cung ứng của công ty không dùng cho người. Hiện tại, đang tiến hành chuyển đổi sang thức ăn viên ẩm và thức ăn viên ép đùn, chúng đã ghi nhận hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) thấp hơn nhiều. Metoki ước tính FCR, sử dụng thức ăn viên nén ép đùn, là 3,6 - 1.

Tuy nhiên, Giáo sư Sawada tin rằng công nghệ của Kindai có thể tạo ra sự khác biệt.

Ông nói: “Theo sau Kindai, các công ty Nhật Bản như Maruha Nichiro và Nissui đã thành công trong việc thu hẹp vòng đời của cá vây xanh. “Ở Tây Ban Nha, vòng đời của cá ngừ vây xanh Đại Tây Dương đã được hoàn thành vào năm 2016. Công nghệ của chúng tôi có thể được nhân đôi. Nhật Bản đang tuân thủ chặt chẽ các quy định hạn chế đối với việc đánh bắt cá con hoang dã, bao gồm cả cá ngừ giống nặng dưới 30 kg và công nghệ nuôi chu kỳ của chúng tôi đang giảm áp lực đánh bắt cá ngừ vây xanh vì nó cung cấp nguồn cung cấp cá ổn định mà không phụ thuộc vào “các kho dự trữ trong tự nhiên".

Hiroyuki Metoki cũng rất nhiệt tình, nhưng cho biết vẫn còn một chặng đường dài phía trước về hiệu quả sử dụng thức ăn, chế độ dinh dưỡng tiên tiến và chọn lọc giống, những điều mà ông nói thêm là vẫn chưa thành công với cá ngừ vây xanh.

“Đây có thể là một khả năng cho chúng ta một ngày nào đó nhưng chúng ta vẫn còn rất nhiều điều phải học” anh nói.

Theo https://www.globalseafood.org