EHP thực sự là mối quan tâm chính của người nuôi tôm Châu Á

Enterocytozoon hepatopenaei (EHP), một loại nấm ký sinh trùng microsporidian thường lây nhiễm vào hệ  gan tụy của tôm thẻ chân trắng. Hiện nay nó được cho là mối quan tâm sức khỏe hàng đầu đối với nhiều người nuôi tôm trên khắp châu Á. Tôm ăn phải bào tử dẫn đến nhiễm trùng các tế bào biểu mô lót trong các ống của gan tụy. Sau đó chúng giải phóng bào tử trong ruột và ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa của tôm, dẫn đến tăng trưởng chậm. Nhiễm trùng mãn tính có thể dẫn đến mất mùa.

Kiểm soát EHP trong môi trường trang trại nuôi tôm là một thách thức. Chìa khóa cho việc quản lý của nó nằm ở các thực hành an toàn sinh học và giám sát dịch bệnh nghiêm ngặt, tức là phải kiểm tra giống, thức ăn và nước tại các thời điểm, giai đoạn trong toàn vụ nuôi, tránh thả các lô tôm giống bị nhiễm bệnh, tránh bơm nước nhiễm EHP vào ao và tránh thả với mật độ quá dày. Vì nguồn gốc của EHP vẫn chưa được xác định nên điều quan trọng là tất cả các sinh vật ngoại lai phải được loại trừ khỏi hệ thống nuôi. Tương tự như vậy, việc di chuyển thiết bị trong trang trại giữa các ao nên hạn chế, trừ khi áp dụng các quy trình khử trùng mạnh mẽ. Số lượng tôm, chiến lược lấy mẫu và các phương pháp chẩn đoán cần được sử dụng phù hợp để phát hiện sớm các bệnh nhiễm trùng.

SHRimp

Hợp phần quản lý dịch bệnh của dự án Cải thiện sức khỏe tôm (SHRImp) - một dự án được tài trợ bởi IDH - Sáng kiến ​​Thương mại Bền vững và Quỹ Walmart - được quản lý bởi SFP và ThinkAqua. Chương trình được thực hiện bởi một nhóm hợp tác gồm các nhà khoa học từ Benchmark R&D (Thái Lan), FAI Farms Limited và INVE Thái Lan, những người đã thiết lập các phòng xét nghiệm sức khỏe tôm di động tại ba tỉnh của Thái Lan nhằm hỗ trợ người nuôi về nhu cầu kiểm tra sức khỏe tôm của họ.

Hoạt động của các phòng xét nghiệm bên cạnh các câu lạc bộ nuôi tôm cung cấp giải pháp đánh giá sức khỏe và xét nghiệm bệnh ở cấp độ phân tử đối với các bệnh gồm hội chứng tôm chết sớm/hoại tử gan tụy cấp tính (EMS/AHPND), EHP và hội chứng bệnh đốm trắng (WSSV). Người dân có thể gửi mẫu và tham gia vào các câu lạc bộ. Kết quả được chuyển lại cho người nuôi qua điện thoại và thông qua nền tảng phần mềm được thiết kế theo mục đích chạy trên ứng dụng điện thoại di động - MyShrimp.farm. Quyền truy cập vào ứng dụng có nhiều lớp bảo mật để chỉ người nuôi mới có thể nhìn thấy kết quả bí mật, người có thể quyết định họ muốn chia sẻ kết quả với ai.

Năm 2019, 129 trang trại, 451 ao và hơn 13.250 con tôm đã được thử nghiệm. Tỷ lệ lây nhiễm của ba tỉnh dao động từ 44,1% - 95,2%  (trung bình là 48,6%). Tỷ lệ nhiễm bệnh ở ao đất hoặc ao chỉ lót bạt bờ cao hơn (65,9%) so với ao lót hoàn toàn (46,3%). Nhìn vào các yếu tố tổ hợp khác như sự có mặt của hố xí cho tôm hay không đã chỉ ra rằng tỷ lệ nhiễm bệnh ở ao đất và ao không có toilet tôm cao hơn (81,1%) khi so sánh với ao được lót bạt hoàn toàn và có hệ thống xả thải trung tâm (60,9%). Phát hiện đáng lo ngại nhất từ ​​nghiên cứu là tỷ lệ nhiễm bệnh tiếp tục tăng, với kết quả xét nghiệm từ sáu tháng cuối năm 2019 cho thấy tỷ lệ nhiễm bệnh trung bình là 84,8%, trong khi việc kiểm tra thêm 262 ao trong nửa đầu năm 2020 cho thấy tỷ lệ nhiễm 93,5%.

Nguồn: Aquaculture Pacific – Nov/Dec 2020 – Volume 16 Number 6 – P.22 – 23.

Lược dịch bởi: Đại Dương – KS NTTS – VPAS JSC