Đã đến lúc của thực phẩm xanh

“Blue Economy” (Nền kinh tế xanh) hay việc sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên đại dương để tăng trưởng kinh tế nhắc nhở chúng ta rằng “chúng ta cùng nhau thịnh vượng - hoặc chúng ta cùng nhau trở nên tồi tệ hơn”

Mỗi giây chúng ta hít thở đều đến từ đại dương, và tất cả những nguồn nước nuôi dưỡng chúng ta theo nhiều cách mà chúng đáng được trân trọng hơn.

Vì vậy mà, “thực phẩm xanh” (blue food) cần được chú ý một cách xứng đáng vì những đóng góp của nó đối với an ninh lương thực, dinh dưỡng và sinh kế. Thực phẩm xanh được định nghĩa là tất cả các sinh vật thủy sinh có thể ăn được, bao gồm cá, động vật có vỏ và tảo từ các hệ thống sản xuất nước ngọt và từ biển (nuôi trồng và đánh bắt thủy sản).

Những lợi ích được biết đến của thực phẩm xanh gần đây đã được mở rộng, thu hút nhiều sự chú ý hơn. Việc chuyển từ protein trên cạn sang protein xanh nên là một phần của các giải pháp chống biến đổi khí hậu. Chuyển đổi hệ thống lương thực toàn cầu là chìa khóa để giảm thiểu tác động của khí hậu và có tính cấp thiết rõ ràng đối với các cuộc thảo luận về vai trò của thực phẩm xanh trong việc chuyển đổi hệ thống lương thực, với động lực và tốc độ gia tăng hướng tới một số mục tiêu cụ thể.

Chuyển đổi hệ thống lương thực toàn cầu

Chuyển đổi hệ thống thực phẩm của chúng ta là điều cần thiết để nuôi dưỡng bền vững hành tinh có gần 10 tỷ người vào năm 2050. Trong các cuộc đối thoại về đại dương ảo (VOD - Virtual Ocean Dialogues), do Diễn đàn kinh tế thế giới và Những người bạn của đại dương tổ chức, một số chuyên gia chính đã phát biểu về sự phát triển của thực phẩm xanh trong việc chuyển đổi hệ thống thực phẩm.

Trong một nỗ lực quốc tế lớn, BFA (nhóm đánh giá thực phẩm xanh - Blue Food Assessment) đang đưa ra một đánh giá khoa học quan trọng sẽ làm nền tảng cho các cuộc thảo luận tại Hội nghị thượng đỉnh về Hệ thống lương thực toàn cầu đầu tiên của Liên hợp quốc (LHQ) vào năm 2021, cũng như các sự kiện toàn cầu và diễn đàn thực phẩm nổi tiếng khác.

Tiến sĩ Roz Naylor, đồng chủ tịch Nhóm đánh giá thực phẩm xanh và Giám đốc sáng lập Trung tâm An ninh lương thực và môi trường tại Đại học Stanford, đã được hỏi trong VOD về cách chúng tôi có thể đưa ra quyết định tốt nhất về việc sử dụng nguồn thủy sản của mình làm thực phẩm: “Có sự đa dạng đáng kinh ngạc về các loài (cả đánh bắt và nuôi trồng), cơ sở hạ tầng và quy mô… chúng ta có biển và nước ngọt… vì vậy, chúng ta cần xây dựng sự đa dạng mà chúng ta có trong hệ thống thức ăn thủy sản của mình.”

Tiến sĩ Gareth Johnstone, tổng giám đốc của WorldFish, cho biết trong VOD: “Thực phẩm thủy sản phải chiếm vị trí trung tâm trong tương lai thực phẩm của chúng ta và chương trình nghiên cứu nông nghiệp toàn cầu”.

Thay đổi chế độ ăn vì tính bền vững và khí hậu

Một khía cạnh của việc chuyển đổi hệ thống lương thực - giảm thiểu biến đổi khí hậu - có thể thu hút một bộ phận dân cư toàn cầu đến với lợi thế khí hậu của thực phẩm xanh. Đặc biệt, thanh niên được coi là người dẫn đầu về hành động khí hậu trên toàn cầu.

Giles Bolton, giám đốc tìm nguồn cung ứng chịu trách nhiệm tại Tesco và một diễn giả chuyên gia khác tại VOD, cho biết: “Tại các thị trường phát triển như Vương quốc Anh, bạn thấy rất nhiều người trẻ đang rời xa chế độ ăn truyền thống hơn và hải sản có cơ hội lớn để phát triển bền vững cũng như đáng mơ ước. Tiềm năng thị trường ở đó là rất lớn”. Bolton nhấn mạnh rằng việc tiếp tục và tăng cường quan tâm đến tính bền vững và trách nhiệm là chìa khóa để làm cho hải sản trở nên hấp dẫn đối với những người trẻ tuổi.

Một cuộc khảo sát của YouGov vào tháng 1 năm 2020 cho thấy 1/5 thế hệ trong thiên niên kỷ của Hoa Kỳ đã thay đổi chế độ ăn uống để giảm tác động của khí hậu. Hơn một nửa (51%) người Mỹ cho biết họ sẽ ăn nhiều thực phẩm có nguồn gốc thực vật hơn nếu họ hiểu rõ hơn về tác động môi trường của việc lựa chọn thực phẩm của họ. Cứ 10 người Mỹ thì có 4 người cho biết họ nghe về tác động của việc lựa chọn thực phẩm đối với sự nóng lên toàn cầu trên các phương tiện truyền thông “mỗi năm một lần hoặc ít hơn” (11%) hoặc “không bao giờ” (29%). Các tác giả nhận thấy rằng có nhu cầu rất lớn về tác động môi trường của thực phẩm được thảo luận rộng rãi hơn ở Mỹ.

Thế hệ tiếp theo xứng đáng được thừa hưởng một hành tinh khỏe mạnh, và họ đang yêu cầu hành động. Đã đến lúc các chương trình thực phẩm xanh cần hồi đáp.